Przegląd Powiatowy, Dziennik Powiatowy Wicepremier Piotr Gliński przemawia podczas uroczystości przed Domem Turka w Augustowie
Bartosz Lipiński
Panie premierze, dzięki pomocy i determinacji kierowanego przez pana resortu, Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego kupił Dom Turka w Augustowie, miejsce kaźni polskich obywateli schwytanych w Obławie Augustowskiej. Proszę powiedzieć jak z pana perspektywy przebiegała niedawno ogłoszona transakcja, a wcześniej negocjacje.
-Dom Turka w Augustowie dzięki aktywności społeczników, związków i stowarzyszeń oraz zaangażowaniu księdza prałata Stanisława Wysockiego został wpisany na listę zabytków. To sprawiło, że miejsce zostało odpowiednio zabezpieczone i nie można było wykonać wcześniej zaplanowanej tu inwestycji deweloperskiej lub z przeznaczeniem na handel. Dotychczasowy właściciel nieruchomości podziękował za nasze starania i powiedział, że nam kibicuje. Muszę przyznać, że przed zrealizowaniem transakcji prowadziliśmy twarde rozmowy. Jako Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu przedstawiłem swoje warunki, przeznaczyliśmy też pewną kwotę pieniężną, którą uważam za sensowną. Nasze państwo stać jest na to, by bez względu na koszty zakupywać tego typu miejsca, by stawały się wspaniałymi, nowoczesnymi instytucjami edukującymi kolejne pokolenia. Jest to misja szalenie istotna dla nas wszystkich.
Na konferencji prasowej w Augustowie ogłosiliście państwo, że w Domu Turka będzie w przyszłości Muzeum Obławy Augustowskiej. Jaki jest realny termin jego uruchomienia?
-To pytanie słyszę najczęściej. Myślę, że przygotowanie Muzeum Obławy Augustowskiej w Domu Turka potrwa przynajmniej dwa lata. Prace przygotowawcze już się zaczęły, aktualnie opracowywana jest koncepcja badań archeologicznych. Zanim powstanie tu muzeum, trzeba będzie przekopać ziemię. Bardzo możliwe, że zarówno w samym budynku jak i na dziedzińcu znajdują się jeszcze ludzkie szczątki. Inicjatywa muzealna nie jest łatwa i wymaga czasu, bo jak wiemy nieruchomość, w której znajdzie się eskpozycja znajduje się dzisiaj w bardzo złym stanie technicznym. Chcę zaznaczyć, że na kształt muzeum wpływ będą miały także rodziny ofiar, które są mile widziane i zapraszane do udziału w radach muzealnych naszych instytucji.
Czy Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu planuje wesprzeć też inne przedsięwzięcia, prowadzone na terenie Augustowa lub w okolicznych miejscowościach?
-Kierowane przeze mnie ministerstwo od lat wspiera Augustów oraz jego okolice. Podmioty ubiegające się o dofinansowanie w naszych programach składają wnioski, a o ich powodzeniu decyduje konkurs. Augustów i okoliczne miejscowości otrzymują pomoc dotyczącą ochrony zabytków, krzewienia kultury, wartości edukacyjnych. Warto nadmienić o termomodernizacji augustowskiej szkoły muzycznej. W tej chwili również są ciekawe zamierzenia dotyczące np. renowacji organów w Bazylice Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie. Zawsze w naszych działaniach pamiętamy o potrzebach lokalnych społeczności, staramy się im sprostać.
Dziękuję za rozmowę.
Rozm. Bartosz Lipiński
*Artykuł ukazał się w 29/2021 numerze "Przeglądu Powiatowego".
To miejsce powinno być muzeum od wielu lat, a przynajmniej od 1989 r. Co wszystkie ekipy robiły do tej pory? Mam nadzieję, że muzeum przypomni ofiary, ale też i "słynnych" augustowskich katów z SB i UB, którzy nietykalni w dobrobycie dożyli do śmierci w przeciwieństwie do ich ofiar, a jeszcze ich dzieci i rodziny z UBeckich znajomości korzystały do lat 90. (Dużo Krechowiaków osiedliło się "za rzeką". W czasach PRL pogrzeb komunisty czy UBka był z orkiestrą. Gdy z cmentarza grała muzyka, dziadek mówił "o już czerwnonego chowają"). Państwo pewnie nie wiecie, ale augustowscy Krechowiacy zawsze ze sobą utrzymywali kontakt i koresponowali aż do smierci. Mój dziadek pisał listy do "braci" z Londynu. Pan Bobrowski i inni, pamiętam bo adresowłem koperty na te listy będąc dzieciakiem. Na święta z Londynu dostawiali 5 funtów. Nawet jak dziadek zmarł to dostawała babcia, bo byli zżyci "aż po śmierć". Sąsiedzi też Krechowiakami byłi. Krechowiacy z UK wspierali innych. I nie chodzi tu o kasę na żarcie. To byla skromna kwota, by pamiętać o innych, zapalić im znicz, zadbać o grób. (Od dzieciaka chodziłem na grób Michałka w każdy czwartek). Dziś żałuję, że kiedyś nie słuchałem dziadka, bo wojna i wojna, a dziadek zawsze opowiadał. Dziś słuchałbym bez przerwy, ale wtedy byłem zbyt mały zeby i zrozumieć i mieć chęć słuchać. Ale zostało sporo. Dziadku przepraszam. Przepraszam też za Polskę za którą walczyłeś, a za jej wolność dostałeś szykany, więzienie, degradację i zostałeś zgnojony od zawodowego wojskowego do roli kierowcy. Jednak lepiej być było dobbrym kierowcą niż PRLowskim betonem. Pamiętam jak opowiadałeś o UBckich ulotkach w ogrodzie w latach 50 i 60. Jak w 68 ubecy Cię maglowali bardzo znane nazwiska). Jak zajęli ci pół domu i zakwaterowali UBeka, żeby cię pilnował byś nie był wrogiem władzy ludowej. Jak chcieli ci zarekwirować kawałek placu (bo 2000m3 to kułak) i w nocy sprzedałeś znajomym i tach ich wpóściłeś w maliny. Rozumiem, że nie możemy tkwić w wojnie, ale pamiętać powinniśmy. Ja pamiętam. Otwarcie muzeum nie powinno mieć barw politycznych, pisowskich (bo tak będzie, wiadomo kto jest uzależniony od przecinania). Pisowcom mówię: obrzydzicie tylko. Zostawcie to miejsce i święto ludziom sercem związanym z Krechowiakami, bez politycznych akcentów. Zróbcie muzeum, ale na litość nie róbcie politycznej szopki. Jeżeli zaprosicie ludzi z opozycji i PO jak równoprawnych to ok. Wtedy jikt nic nie powie, ale jeżeli ma być to spektakl przecinania likapnych działaczy PIS i tego z Suwłak to dajcie spokój przez szacunek dla tych ludzi. To nie powino być polityczne.
To miejsce powinno być muzeum od 1989r. Przez tych ponad 30 lat rządziła lewica, rządziło PO teraz rządzi PIS. Poprzednie rządy w nosie miały patriotyzm i pamięć o ofiarach liczyły się ośmiorniczki , kamienice...... Dopiero teraz ktoś zainteresował się przywracaniem godności takim miejscom . Logiczne jest, że to ci którzy zabiegają
o uczczenie takich miejsc przecinająą wstęgi. Chyba że PiS ma zrobić a wstęgę przeciąć Tusk który powrócił na ojczyzny łono i dla którego polskość to nienormalność.
Typowo populistyczno-propagandowa wypowiedź. Zapomniałeś, że po drodze też rządziło PiS. I nie "dopiero teraz ktoś zainteresował się przywracaniem godności takim miejscom", bo walka o Dom Turka zaczęła się wiele lat temu, jeszcze za rządów PO-PSL. Poza tym posługujesz się wyświechtaną i oklepaną retoryką, która już nie działa. Ośmiorniczki już dawno zostały przebite przez nepotyzm, rozkradanie i zadłużanie Polski na skalę niespotykaną od 1989 r. Więc weź laxigen lub stoperan, co wolisz, tylko uprzedzam, że na głowę to nie działa.
Jesteśmy jednym wielkim "muzeum" już od Targowicy kiedy tacy jak Ty , wspólnie i w porozumieniu z Watykanem oddaliście Polskę pod władanie Rosji. I dalej będziemy jedynie eksponatami muzealnymi gdy tacy jak Ty będą nam urządzać przyszłość. Prawie 150 lat temu urodził się Adam Asnyk , który przez takich jak Ty, w czasach współczesny okrzyknięty byłby lewakiem. Wtedy jeszcze nie było komuny, bolszewików , lewactwa i innych Waszych "wrogów" . Jedynym Waszym wrogiem była zdolność samodzielnego myślenia i samostanowienia i tak jest do dzisiaj. Niestety wasze wsteczniactwo podsycane przez watykańskich funkcjonariuszy znów zapędzi nas w "uwiędły laur liść" do muzealnych gablot.
_________
Daremne żale - próżny trud,
Bezsilne złorzeczenia!
Przeżytych kształtów żaden cud
Nie wróci do istnienia.
Świat wam nie odda, idąc wstecz,
Znikomych mar szeregu -
Nie zdoła ogień ani miecz
Powstrzymać myśli w biegu.
Trzeba z żywymi naprzód iść,
Po życie sięgać nowe...
A nie w uwiędłych laurów liść
Z uporem stroić głowę.
Wy nie cofniecie życia fal!
Nic skargi nie pomogą -
Bezsilne gniewy, próżny żal!
Świat pójdzie swoją drogą.
.
Adam Asnyk
Dałem Ci "łapkę" za ostatnie akapity . Tylko czy dojrzeliśmy do tego a zwłaszcza ci , którzy tą pamięć chcą zawładnąć dla siebie aby wstęgi były przecinane właśnie przez nich ? , nie sądzę . Stanowimy jeden Naród i musimy pamiętać o przeszłości bo bez niej nie byłoby nas, lecz aby budować przyszłość musimy w zgodzie patrzeć przed siebie bo na naszych podziałach wróg się umacnia . Otrząśnijmy się , aby bohaterowie nie leżeli li tylko na cmentarzach . Jesteśmy potrzebni tu i teraz a każdy klin wbity w naszą tożsamość jest świadectwem jej braku. Bądźmy jednością aby już nikt , nigdy nie zmienił naszych wschodnich granic.