Czyste Powietrze 2025 a wymiana starego źródła ogrzewania
„Czyste Powietrze” to rządowy program, którego podstawowym założeniem była i jest poprawa efektywności energetycznej budynków oraz redukcja emisji CO2. Działanie to jest zgodne z europejską polityką dekarbonizacji, a jego realizacja odbywa się przede wszystkim poprzez wymianę starych, nieefektywnych i wysokoemisyjnych źródeł ogrzewania – tzw. kopciuchów, czyli pieców na węgiel oraz innych urządzeń na paliwa stałe o niskiej klasie energetycznej. W ramach programu finansowana może być także termomodernizacja budynku, czyli szereg działań ukierunkowanych na „ocieplenie” domu i zmniejszenie jego całkowitego zapotrzebowania na ciepło.
Kto może ubiegać się o dofinansowanie? W pierwszej kolejności są przede wszystkim właściciele domów, w których wciąż funkcjonują stare i nieefektywne piece. Niemniej istotne jest kryterium dochodowe decydujące o możliwości i wysokości przyznania dotacji. Wymagania w tym zakresie zmieniały się na przestrzeni lat, ponieważ program „Czyste Powietrze” przechodził rozmaite przemiany.
Co można dofinansować?
Program zakłada możliwość finansowania pięciu podstawowych rodzajów przedsięwzięć. Pierwszym z nich jest wymiana kopciucha na nowe efektywne i ekologiczne źródło ciepła.
Drugi rodzaj zakłada ocieplenie budynku: ścian, stropów, dachu, podłóg. Trzeci rodzaj dotyczy wymiany stolarki okiennej i drzwi zewnętrznych (np. wejściowych, bramy garażowej) w ogrzewanych pomieszczeniach. Zakres i możliwość finansowania warunkowana jest aktualnym stanem technicznym budynku oraz zakupem materiałów zgodnych ze wskazaniami programowymi.
Czwarty rodzaj przedsięwzięcia obejmuje montaż rekuperacji, czyli wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Tutaj również istotne jest spełnienie konkretnych kryteriów technicznych. Piąty rodzaj dotyczy oceny stanu energetycznego domu i wskazania najlepszego rozwiązania: obowiązkowego audytu energetycznego oraz charakterystyki energetycznej po zakończeniu termomodernizacji.
Kto i ile oszczędzi na wymianie starego pieca?
Wymiana nieefektywnego źródła ogrzewania to jedno z przedsięwzięć, które może zostać dofinansowane w ramach „Czystego Powietrza”. Program zakłada odpowiednio pokrycie 40, 70 lub 100% kosztów kwalifikowanych (zakup urządzenia, sprzętu, prace montażowe). Wysokość dotacji uzależniona jest od tego, do jakiego poziomu finansowania zakwalifikuje się beneficjent – podstawowego, podwyższonego lub najwyższego.
Co ważne, nieefektywne źródło ciepła można zastąpić wyłącznie źródłem efektywnym, nowoczesnym i niskoemisyjnym: pompą ciepła lub kotłem na biomasę. Od 2025 roku nie istnieje możliwość dotowania kotłów na gaz. Oznacza to, że w domu można zamontować: pompę ciepła powietrze-woda, pompę ciepła gruntową, kocioł na pellet lub kocioł zgazowujący drewno o podwyższonym standardzie.
Dofinansowane są wyłącznie urządzenia znajdujące się na liście ZUM (liście Zielonych Urządzeń i Materiałów). Program „Czyste Powietrze” zakłada w tym kontekście maksymalne kwoty dotacji kosztów kwalifikowanych, …które w przypadku wspomnianych technologii wynoszą odpowiednio:
- Do 35200 zł dla powietrznych pomp ciepła.
- Do 45000 zł dla pomp gruntowych.
- Do 20500 zł dla kotłów zgazowujących drewno lub kotłów na pellet.
Maksymalne kwoty przysługują wyłącznie beneficjentom kwalifikującym się do najwyższego poziomu dofinansowania.
Osoby spełniające kryteria dochodowe mogą obecnie przeprowadzić gruntowną termomodernizację domu oraz wymianę źródła ciepła przy znacznie ograniczonym własnym udziale finansowym. Program premiuje kompleksowe podejście, ponieważ im więcej elementów zostanie zmodernizowanych, tym większy jest efekt ekologiczny i ekonomiczny – a co za tym idzie, wyższy poziom dotacji.
Czyste Powietrze 2025. Jak złożyć wniosek?
Wnioski składać można elektronicznie za pośrednictwem generatora na stronie gov.pl lub w wersji papierowej w odpowiednim Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Niezależnie od formy decydujące w kontekście przyznania środków pozostają dwa elementy: dobrze przygotowany wniosek i wybór urządzeń z listy ZUM.