Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 18:36
Reklama
Reklama Andrzej Zarzecki
Reklama Dariusz Szkiłądź

Projekt „Puszcza Jaćwieska”, czyli o ekscytacji jaką wywołuje archeologia

Podziel się
Oceń

Wydaje się, że na Augustowszczyźnie świadomość historyczna i archeologiczna sięga mniej więcej wczesnego średniowiecza. W królewskim mieście można udać się w rejs statkiem Jaćwież, zatrzymać się w Villi Skomanda, przespacerować się ul. Jaćwieską lub iść na trening do Braci Jaćwieży Fight & Fit Gym. Niejednokrotnie zastanawiałam się, ile mieszkańcy regionu wiedzą na temat tego tajemniczego ludu.
Projekt „Puszcza Jaćwieska”, czyli o ekscytacji jaką wywołuje archeologia
Eksploracja wykopu

Pojawienie się na kartach historii Jaćwingów jest wciąż tematem sporów naukowców zajmujących się wczesnym średniowieczem. W materiale archeologicznym widoczne są zarówno tradycje wcześniejszych pokoleń ludów bałtyjskich – mieszkających na tych ziemiach mniej więcej od połowy I tysiąclecia przed Chrystusem – jak również wpływy z zewnątrz, wśród których wymienić należy zarówno Wikingów jak i dalekie, stepowe ludy koczownicze. Źródła pisane nie są również zgodne co do nazwy tego ludu. Litwini nazywali ich Dainowe lub Deynowe, Krzyżacy – Sudowowie, w kronikach polskich opisywano ich jako Połekszan, zaś w ruskich latopisach – Jaćwingowie. Jak oni sami siebie nazywali? Nie wiemy. Krzyżacki kronikarz – Piotr z Dusburga – wspomniał o szlachetności tego ludu, o ich bogactwie i potędze. Wedle tego źródła Jaćwingowie byli w stanie wystawić 6000 jeźdźców i niezliczoną armię pieszych wojowników. Taka siła była niewątpliwym zagrożeniem. Szczególnie, że Sudawowie wyprawiali się na rejzy aż na Lubelszczyznę.

Wieloletnie walki z innymi pogańskimi plemionami pruskimi, a także Zakonem Krzyżackim, Rusinami i Polakami były przyczyną kresu niezależnej Jaćwieży, który przypadł na koniec XIII wieku.

Do niedawna wizję materialnej przeszłości Jaćwieży budowano głównie na podstawie badań wykopaliskowych prowadzonych na obszarze kompleksu osadniczego znajdującego się w Szurpiłach, pow suwalski. Kilka lat temu archeologicznym hitem stało się cmentarzysko w Krukówku, pow. suwalski. Okoliczności jego znalezienia elektryzowały zarówno środowisko naukowe jak i opinię publiczną. Ta archeologiczna sensacja – z historią kryminalną w tle – przyniosła znaczny wzrost wiedzy na temat tego – ciągle tajemniczego – ludu. Mimo znacznego zniszczenia krukowieckiej nekropoli archeologom z Muzeum Okręgowego w Suwałkach oraz Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie udało się odnaleźć duży – idący w setki – rzut zabytków jak również nowe informacje na temat obrządku pogrzebowego Jaćwingów.

Proszę sobie zatem wyobrazić jaką ekscytację wywołały w archeologach lakoniczne informacje o podobnych, do wspominanej, kolejnych nekropolach jaćwieskich, tym razem zlokalizowanych w powiecie augustowskim. Mimo niesprzyjających okoliczności roku pandemicznego 2020 udało się przeprowadzić weryfikacje terenowe potwierdzające prawdziwość tych odkryć.

W zeszłym roku wykonane zostały nieinwazyjne badania geofizyczne, których wyniki pomogły w wytypowaniu miejsc do założenia wykopów archeologicznych. Te ostatnie – mimo swej niewielkiej powierzchni – dostarczyły zarówno pozostałości materialnych jak i mnóstwa obserwacji na temat zwyczajów pogrzebowych Jaćwingów. Do kresu istnienia byli oni wierni swej tradycji – zmarłych swych palili na stosach pogrzebowych, a ich prochy składali do ziemi wraz z różnorodnym wyposażeniem. Wśród znalezisk są zarówno przedmioty codziennego użytku – jak przęśliki, szydła, noże, igły, krzesiwa, osełki poprzez całą gamę ozdób: pierścionków, zapinek do spinania szat, fragmentów naszyjników, paciorków szklanych, zawieszek, niewielkich dzwoneczków, aż do elementów jednoznacznie określających profesję, czyli broni: mieczy, grotów broni drzewcowej i toporów. Jako, że Jaćwingowie byli również jeźdźcami nie brakuje wędzideł, strzemion oraz ostróg. Obraz tych znalezisk uzupełniają także niezliczone fragmenty naczyń glinianych będących pozostałością nieznanych nam zwyczajów pogrzebowych. Bardzo ciekawą kategorią znalezisk są niewielkie brązowe krzyżyki świadczące o kontaktach ze światem chrześcijańskim.

Nie jestem pewna czy słowami da się wyrazić ekscytację jaka towarzyszy tym odkryciom. Na naszych oczach pisze się historia tej ziemi! Zaangażowani w rozpoznanie tego fenomenu naukowcy stoją przed ogromem pracy. W badania angażowani są stopniowo przedstawiciele różnych dziedzin – od archeologów i historyków poprzez badaczy z zakresu nauk biologiczno-chemicznych po geologów i geomorfologów. Oznacza to lata badań, analiz, dokumentowania, opracowywania, a następnie publikacji wszystkich tych odkryć. Naszym marzeniem jest zwieńczenie tych prac w postaci wystawy (lub wystaw!) prezentujących zarówno wszechstronne opracowanie wyników jak i zabytki, którym zabiegi konserwatorskie przywrócą ich dawny blask. Te odkrycia to historia augustowskiej ziemi i właśnie tu powinny być prezentowane. Gdzie dokładanie? Miejmy nadzieję, że czas pokaże.

Rozpoznaniem tego fenomenu zajmuje się zespół badawczy w składzie dr hab. Tomasz Nowakiewicz (Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego), mgr Dawid Rembecki (Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Pomorska Grupa Eksploracyjna „Venedi”), mgr Sławomir Miłek (Fundacja Ab Terra) i pisząca te słowa (Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Fundacja Terra Desolata). Początek naszych badań był zdecydowanie łatwiejszy dzięki życzliwości i pomocy Augustowskich Placówek Kultury – za co serdecznie dziękujemy!

Iwona Lewoc

 


Cała ziemia pochodząca z wykopu jest przesiewana. To jedyny sposób żeby nie przeoczyć najdrobniejszych zabytków

Praca na wykopie archeologicznym

Fragment naczynia ceramicznego – ślad nieznanych nam obrzędów

Eksploracja obiektu archeologicznego

Doczyszczanie powierzchni wykopu – na pierwszym planie z ziemi wyłania się strzemię

Polowa dokumentacja rysunkowa obiektu


Napisz komentarz
Komentarze
słabe opady deszczu

Temperatura: 13°CMiasto: Augustów

Ciśnienie: 995 hPa
Wiatr: 23 km/h

Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 1
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 2
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 3
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 4
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 5
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 6
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 7
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 8
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 9
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 10
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 11
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 12
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 13
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 14
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 15
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 16
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 1Strona nr 1
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 2Strona nr 2
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 3Strona nr 3
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 4Strona nr 4
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 5Strona nr 5
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 6Strona nr 6
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 7Strona nr 7
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 8Strona nr 8
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 9Strona nr 9
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 10Strona nr 10
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 11Strona nr 11
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 12Strona nr 12
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 13Strona nr 13
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 14Strona nr 14
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 15Strona nr 15
Przegląd Powiatowy nr 12/1183 z 28-03-2024 r. - strona 16Strona nr 16
KOMENTARZE
Autor komentarza: Mnirek nieporadny vs Andrzej zaradnyTreść komentarza: Głosuję na Andrzeja Zarzeckiego samorządowca prawdziwego, a nie na Mnirka nieporadnego figurantem zwanego, hej!Data dodania komentarza: 28.03.2024, 14:31Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Chłopiec w krótkich spodenkachTreść komentarza: I taki skompromitowany felek łazi po szkołach i namawia młodzież do głosowania na NM. Krytukuje poprzednich burmistrzów a on jest taki fajny i cacy ! Był w I LO w klasie mojego syna. Ma prawie tyle lat co ja a udaje rówieśnika maturzystów! Kto go dopuścił do sprawowania władzy?Data dodania komentarza: 28.03.2024, 14:15Źródło komentarza: Szkiłądź o sprawie Chrulskiej i ChodkiewiczaAutor komentarza: janekTreść komentarza: Zgadzam się z wyborcą. Każdy mieszkaniec przed dokonaniem wyborczego wyboru powinien otrzymać informację o ich poczynaniach z ludźmi- mieszkańcami tego miasta, którzy po wielu latach pracy musieli opuścić to miasto za chlebem i szukać sprawiedliwych ocen w innych samorządach. Każdy mieszkaniec dokonując wyboru powinien też wiedzieć jak współpracowali z samorządem powiatowym, jak zaprzepaścili poprzez swoje niekompetencje ogromne pieniądze na rozwój tego miasta, jak uprawiali fałszywą propagandę za publiczne pieniądze. Szanowna Redakcjo liczymy na Was. Mieszkańcy czekają.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:52Źródło komentarza: Chrulska z najwyższą oceną. Co na to Chodkiewicz?Autor komentarza: SportyTreść komentarza: Siekiera, motyka, piłka nożna, dłużej z Murkiem już nie możnaData dodania komentarza: 28.03.2024, 09:53Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Czas....Treść komentarza: Sprzątaj kurz, sprzątaj kurz, wypędzony Mirek już.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 09:50Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Oby czym prędzejTreść komentarza: Mirek, Mirek ukochany, wszyscy chcemy już wymianyData dodania komentarza: 28.03.2024, 09:47Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Dobra wiadomość dla AugustowaTreść komentarza: Druga tura w rożnych konfiguracjach. 1. Zarzecki 58% Szczudło 42% 2. Zarzecki 65% Karolczuk 35% 3. Zarzecki 52% Karolczuk z poparciem Szczudły 48% Frekwencja znacznie niższa niż w I turze -46%. Badanie nie brało pod uwagę niezdecydowanych.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 09:34Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Lepiej mieć burmistrza na wolnościTreść komentarza: Nie głosuję na Mireczka, bo już puchnie w służbach teczka.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 09:03Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: OstrzeżenieTreść komentarza: Kto na Mirka zagłosuje, ten nas w bagno załadujeData dodania komentarza: 28.03.2024, 07:55Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: To już niedługoTreść komentarza: 7 kwietnia, dobry dzień, odsuniemy Mirka w cieńData dodania komentarza: 28.03.2024, 07:53Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Miłość w ZakopanemTreść komentarza: No i jeszcze ząbka!!!Data dodania komentarza: 28.03.2024, 07:22Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: oolooTreść komentarza: Dla mnie wystarczy, że reprezentuje PiS. Skoro reprezentuje organizację mafijną, to już sam się dyskredytuje. Odpad..Data dodania komentarza: 28.03.2024, 06:29Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debatyAutor komentarza: Studia KarolczukaTreść komentarza: Dlaczego ze strony urzędu zniknęła informacja o studiach Karalczuka na Collegium Tumanum? Coś nie tak z tymi studiami?Data dodania komentarza: 28.03.2024, 06:27Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: Podatnik miastaTreść komentarza: Wystarczy sprawdzić ostatnie zatrudnienia i podwyżki i zobaczysz kto robi kampanięData dodania komentarza: 28.03.2024, 06:00Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debatyAutor komentarza: TrioTreść komentarza: Przede wszystkim. Gdyby nie on to myślę że mógłbym zagłosowaćData dodania komentarza: 28.03.2024, 05:59Źródło komentarza: Drogie ogrzewanie, dworzec, turystyka. Spotkanie z Andrzejem Zarzeckim (wideo i zdjęcia)Autor komentarza: WyborcaTreść komentarza: Mówi tak ten kto nie zna Pana Szczudło. Na niego nikt nie ma wpływu i nikt nie wyda mu poleceń. Taki jest po prostuData dodania komentarza: 28.03.2024, 05:56Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debatyAutor komentarza: oolooTreść komentarza: Teraz mieszkańcy Augustowa musicie zdecydować. Chcecie się rozwijać z Andrzejem i znów być chlubą podlasia czy też wegetować w pazurach organizacji mafijnych PiS w wszelakiej postaci..Data dodania komentarza: 28.03.2024, 03:59Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debatyAutor komentarza: Lepszy zadeklarowany przeciwnik niż "śliski" kuglarzTreść komentarza: Czytajta ze zrozumieniem! Forumowicz "Farbowane lisy pod płaszczykiem augustowskiej Polski 2050" napisał, że dał plusa dla Szczudło, ponieważ nie udaje kogoś kim nie jest. Wniosek jest prosty: lepiej mieć niezwoalowanego wroga, nie wstydzącego się swoich poglądów i ideałów, niż "śliskiego" quasi-przjaciela kunktarzącego w zależności od okoliczności.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 00:14Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debatyAutor komentarza: mieszkaniecTreść komentarza: podobno na debatę Karolcz...zabrał całą świtę ze sobą taki samodzielny jest... Filipe, Kotar i Kajetano, cała elita... ciekawe czy mieli wolne w pracy czy pojechali w ramach kampanii urzędu ...Data dodania komentarza: 27.03.2024, 22:41Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debatyAutor komentarza: Patrzcie na zapleczeTreść komentarza: Pomyśl, kto latał ciągle do urzędu wydawać instrukcje: Zieliński czy Wnukowski, który teraz wystawia Szczudłę do fotela burmistrza? Właśnie zamieniając Karolczuka na Szczudłę nic miasto nie zyska, bo wszystko zostanie w tych samych łapach.Data dodania komentarza: 27.03.2024, 22:05Źródło komentarza: List Andrzeja Zarzeckiego w sprawie niedoszłej debaty
Reklama