Ważne jest, aby nasze wydatki nie przekraczały dochodów, bo jeśli tak jest, to mamy deficyt naszego budżetu. Co wtedy..? Ratujemy się pożyczką od rodziny, przyjaciela czy też z banku. Ale z pożyczką jest tak, iż kiedyś ją trzeba spłacić.
REKLAMA
Podobnie jest z budżetem państwa, ma dochody i wydatki. Budżet państwa to nie jest wielka skrzynia z pieniędzmi, tylko plan finansowy, czyli dokument uwzględniający planowane dochody i wydatki państwa na następny rok budżetowy. Budżet jest uchwalany przez Sejm w formie ustawy, która upoważnia rząd do gospodarowania funduszami publicznymi.
Państwo nie ma „swoich pieniędzy”, a niemal każdy wydatek jest finansowany przez nas podatników -Ciebie , mnie, emeryta , rencistę, każdego .
Budżet jest zrównoważony wtedy, gdy rząd wydaje tyle, ile zarobi lub inaczej ile zabierze nam podatnikom.
Dochody budżetu państwa pochodzą głownie z naszych podatków. I tak w strukturze wpływów budżetowych mamy takie podatki:
VAT - 48 %, czyli „niewidoczny podatek”, który jest w cenie każdego zakupionego produktu urządzenia , usługi itd. W większości wynosi 23%, ale są też stawki niższe. Wszyscy go płacimy.
Akcyza - 20%, czyli podatek akcyzowy zawarty m.in. w paliwach czy też w papierosach. Przykładowo w cenie 1 paczki papierosów podatki to prawie 85%.
PIT - 16 %, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych. Im więcej zarabiasz więcej płacisz.
CIT - 9%, czyli podatek, który płacą przedsiębiorcy , spółki i organizacje . Stawki są różne, ale w większości to 19% podstawy opodatkowania od dochodów.
Inne - 7 %; tutaj znajdują się m.in. cła oraz środku z UE
==================================================
To teraz na co te dochody są wydawane?
Główne cele wydatków z budżetu to:
33% emerytury i renty
13% edukacja
12% ochrona zdrowia
11% pomoc społeczna w tym 500+
10 % infrastruktura
9% wojsko i bezpieczeństwo
6% administracja
4% dług publiczny
2% inne jak chociażby rezerwy
Wg danych Ministerstwa Finansów budżet 2019 roku wyglądał w liczbach:
Dochody wyniosły 400,6 mld zł
Wydatki 414,2 mld zł
Niedobór dochodów państw w stosunku do jego wydatków nazywany jest deficytem budżetowym, czyli tzw. dziurą budżetową.
W roku 2019 dziura budżetową wyniosła 13,7 mld zł, czyli tyle trzeba było „ dorzucić” do budżetu.
A jak to będzie wyglądać sytuacja w budżecie państwa w roku bieżącym. W sierpniu rząd przyjął nowelizacje budżetu, w której deficyt jest na poziomie 109,3 mld zł. Ale eksperci uważają, iż ten deficyt będzie jeszcze wyższy.
Krzysztof Andruszkiewicz
